Τιμήθηκαν οι 49 πρόκριτοι της Παραμυθιάς Θεσπρωτίας, που δολοφονήθηκαν από τους Γερμανούς, υπό την καθοδήγηση των Τσάμηδων, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1943. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αθανάσιος Γκόντοβος, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν η Δήμαρχος Σουλίου Σταυρούλα Μπραΐμη και ο.....
Πρέσβης της Γερμανίας στην Ελλάδα Roland Michael Wegener.
"Πρόκειται για εγκλήματα πολέμου", υπογράμμισε ο κ. Γκόντοβος. "Θα κρατήσουμε ζωντανή την ιστορία του τόπου μας", τόνισε η κ. Μπραϊμη. "Οι Γερμανοί ανέλαβαν την ιστορική ευθύνη των πράξεών τους, αφού η αδικία δεν μπορεί να αποκατασταθεί", τόνισε ο κ. Wegener. Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο βουλευτής Θεσπρωτίας κ. Χρήστος Κατσούρας, η γενική γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας Δήμητρα Μπάστα, ο αντιπεριφερειάρχης Θεσπρωτίας Θωμάς Πιτούλης, ο δήμαρχος Ηγουμενίτσας Γιώργος Κάτσινος, ο υποδιευθυντής της αστυνομικής διεύθυνσης Θεσπρωτίας Σπύρος Μαρτίνης , ο υποδιοικητής της 8ης μεραρχίας πεζικού συνταγματάρχης Σπύρος Γκίζας, ο υποδιοικητής της πυροσβεστικής υπηρεσίας Επιπυραγός Λεωνίδας Γιώτας, ο υποπλοίαρχος του λιμενικού σώματος Ιωάννης Γώγος και πλήθος κόσμου. Συγκλονιστική είναι η αφήγηση των γεγονότων της ημέρας εκείνης από τον Γιώργο Απέργη, γιο του προϊστάμενου των ΕΛΤΑ, που εκτελέστηκε στην προσπάθεια του να αποφύγει την σύλληψη και που αποτελεί το 50ο θύμα! "Κάπου ανάμεσα στα άπειρα τραγικά γεγονότα της κατοχικής περιόδου παραμένει λησμονημένο και αποσιωπούμενο ένα γεγονός σημαδιακό για την ιστορία της Ηπείρου στα χρόνια της κατοχής. Η σφαγή των προκρίτων της Παραμυθιάς (όπως επέζησε και ονομάζεται στα κατοπινά χρόνια). Ήταν η εποχή που οι Γερμανοί ανέλαβαν πλήρως τον έλεγχο της Ελλάδος μετά την παράδοση της Ιταλίας και ανάμεσα τους τον έλεγχο της Ηπείρου.Λίγο έξω από την Παραμυθιά ένα γερμανικό απόσπασμα (περί τα εικοσιπέντε άτομα) γύρναγε από ανιχνευτική αποστολή. Στη στροφή του φιδωτού δρόμου ένα πολυβόλο κελάηδησε. Έξι Γερμανοί έπεσαν επί τόπου. Οι αντάρτες που έστησαν την ενέδρα, λάκισαν αμέσως. Την επόμενη, μια όμορφη μέρα και ενώ η ζωή κυλούσε αργά στην μικρή Παραμυθιά μια οχλοβοή σηκώθηκε ξαφνικά και αναστάτωσε την κωμόπολη. Μια γερμανική φάλαγγα έζωσε από παντού την περιοχή και απέκλεισε όλες τις διόδους από και προς την Παραμυθιά. Χαλασμός ακολούθησε. Ο κόσμος αισθανόμενος το κακό πανικοβλήθηκε. Oι Γερμανοί κάνουν μπλόκο!! Μέσα στο πανικό όμως, πανάρχαιες αταβιστικές συνήθειες ξύπνησαν από μακροχρόνιο λήθαργο. Έτσι οι κάτοικοι, οι απλοί αγρότες το πρώτο που σκέφτηκαν ήταν να σώσουν τις αρχές του χωριού τους προκρίτους, με τον αρχαίο σεβασμό προς προς τις κεφαλές της κοινωνίας.
Οι Γερμανοί όμως δεν άρχισαν τις συλλήψεις αμέσως. Ίσως γιατί περίμεναν να ξεθαρρέψει ο κόσμος, ίσως γιατί κάτι άλλο περίμεναν. Και αυτό το κάτι άλλο δεν άργησε να φανεί. Ήταν ένα μπουλούκι από κουκουλοφόρους Τσάμηδες, με την στολή της πολιτοφυλακής των Τσάμηδων. Οι τσάμηδες είναι Αλβανοί.Κύριε προϊστάμενε, πρέπει να κρυφτείτε είπαν δυο απλοί Ηπειρώτες στον νεότατο προϊστάμενο των TTT (ταχυδρομείο, τηλέφωνο, τηλέγραφος) (και πατέρα του υπογράφοντος). Τον οδήγησαν στη εκκλησία όπου κάτω από την Άγια Τράπεζα υπήρχε μια κρύπτη, απομεινάρι άλλων σκοτεινών εποχών.Ήταν αυτοί που υπεδείκνυαν στους γερμανούς κατακτητές τα πρόσωπα που έπρεπε να εκτελεστούν. Και τότε το κακό άρχισε. Το προσωπικό του σταθμού TTT είχε καταφύγει σύσσωμο (τρία άτομα) σε ερημικό σπίτι για να κρυφτεί. Παρακολουθούν κρυμμένοι απέναντι το σπίτι του γενικού επιθεωρητή μέσης εκπαίδευσης Ηπείρου. Δυο Γερμανοί και δυο Τσάμηδες κτυπούν την πόρτα. Εμφανίζεται η γυναίκα του επιθεωρητή, έγκυος στον όγδοο μήνα, στην πόρτα. Ρωτούν να μάθουν που είναι ο επιθεωρητής (διερμηνέας ένας τσάμης ) Αυτή απαντά πως δεν ξέρει. Δυο υποκόπανοι σηκώνονται και κτυπούν την γυναίκα στην κοιλιά και στο πρόσωπο. Πέφτει κάτω. Ο επιθεωρητής κρυμμένος σε σοφίτα στο σπίτι, βγαίνει να σώσει την γυναίκα του. Τον πιάνουν. Μετά ζώνουν το ερημόσπιτο. Ετοιμάζονται να σπάσουν την πόρτα, όταν ένας Γερμανός έρχεται να τους πει ότι πιάσαν και τους εξήντα που θελαν. Οι Γερμανοί λένε ότι θα τους μεταφέρουν για ανάκριση. Ο επιθεωρητής ένας λεβέντης άντρας λέει στους συγκρατούμενους του ότι πάνε να τους χαλάσουν. Σκίζουν τα ατομικά τους έγγραφα κατά την μεταφορά τους με καμιόνια και μετά αποφασίζουν να το σκάσουν. Ρίχνονται στους φρουρούς και πηδάν από τα καμιόνια. Μερικοί τα κατάφεραν. Ο επιθεωρητής δεν μπόρεσε. Λίγα μέτρα πριν την ελευθερία μια ριπή αυτομάτου τον γάζωσε . Την επόμενη της εκτελέσεως και ενώ ο θρήνος και ο φόβος κυριαρχούσαν μια ανακοίνωση των Γερμανών τοιχοκολλήθηκε στο χωριό. Όσοι την διάβασαν την θυμούνται ακόμα και τώρα πενήντα τόσα χρόνια μετά την σφαγή. Λόγια χαραγμένα βαθιά στην μνήμη τους : Επειδή, κοιμώμενοι στα μαλακά των κρεβάτια "υπετηαλπτων" την ζωήν Γερμανών στρατιωτών μεταξύ των οποίων και τριών ηρωικών υπερασπιστών του σταλιγγραντ" προέβημεν εις την εκτέλεση των κάτωθι. Και ακολουθούσε ο κατάλογος του μαρτυρίου. Το γεγονός της σφαγής δεν είναι απομονωμένο από τα γενικότερα δρώμενα της περιόδου εκείνης .Τα συμπεράσματα δεν είναι απλά καθώς υπάρχουν λεπτομέρειες που το φωτίζουν. Οι περισσότεροι των εκτελεσμένων ανήκαν στον ΕΔΈΣ και οι αντάρτες που χτύπησαν τους γερμανούς ήταν Ελασίτες. Πολλοί ιστορικοί υποστήριξαν ότι μια από τις πιο πετυχημένες στρατηγικές του ΕΛΛΑΣ στον πόλεμο που εξαπέλυσε έναντι κάθε εθνικής ομάδος ήταν και η παραπάνω, να δημιουργεί επεισόδια έξω από περιοχές μη ελεγχόμενες από αυτόν και να αφήνει την καταστροφή τους στους Γερμανούς, δρέποντας αργότερα τους καρπούς. Όσο για τους Τσάμηδες, αυτά τα φίδια που τόσο καιρό έτρεφε η Ελλάδα στον κόρφο της και που έδειξαν το πραγματικό τους πρόσωπο στον πόλεμο, το δικαστήριο εγκληματιών πολέμου στα Γιάννενα που συστήθηκε μετά την απελευθέρωση, εξέδωσε 5500 καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον τους (ερήμην) οι περισσότερες εις θάνατον, σε σύνολο πληθυσμού 22.000".
http://www.katoci.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου