Ο πόλεμος για την παγκόσμια ηγεμονία

Ρωσικά βομβαρδιστικά με δυνατότητα να φέρουν πυρηνικά «δοκίμασαν» την αεράμυνα (NORAD) των ΗΠΑ 16 φορές τις τελευταίες 10 ημέρες. Τέτοια δραστηριότητα, λένε οι ειδικοί, έχει να σημειωθεί από την εποχή της ΕΣΣΔ. Εικονικές αερομαχίες πάνω από την βαλτική ανάμεσα σε ρωσικά μαχητικά και βρετανικά. Ο Γραμματέας του ΝΑΤΟ προδικάζει στρατιωτική "επίθεση" της Ρωσίας σε Ουκρανία και Πολωνία και δηλώνει ότι η "συμμαχία" είναι "έτοιμη" να αντιδράσει.

Η εμπλοκή με την Ρωσία

Ο Πούτιν με τη σειρά του τρέχει στο Σότσι, όπου έχει καλέσει τους ηγέτες του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, ώστε να προλάβει μια κλιμάκωση της αναζωπύρωσης των εχθροπραξιών στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Γνωρίζει πολύ καλά ότι πρόκειται για δάκτυλο των Αμερικανών, οι οποίοι θέλουν εναγωνίως να ανοίξουν ένα δεύτερο μέτωπο για την Ρωσία. Που αλλού; Στο μαλακό της υπογάστριο.

Εν τω μεταξύ το ναζιστικό καθεστώς της Ουκρανίας μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε ανοιχτή στρατιωτική δικτατορία με τον "εκλεγέντα" πρόεδρο Ποροσένκο να απειλεί ότι θα διαλύσει την "ράντα", δηλαδή το κοινοβούλιο, γιατί δεν αποδέχτηκε να χαρακτηρίσει ως "τρομοκράτες" τις δυνάμεις που μάχονται για αυτοτέλεια στην ανατολική Ουκρανία. Η μαζική άρνηση στράτευσης που έχει αγκαλιάσει σχεδόν το σύνολο της Ουκρανίας, έχει φέρει σε αδιέξοδο το καθεστώς το οποίο απαντά με απαγωγές, δολοφονίες, τρομοκρατία.

Ταυτόχρονα το Κίεβο εντείνει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών στην ανατολική Ουκρανία με μαζικές εκκαθαρίσεις πληθυσμού. Την αποσύνθεση του στρατού της Ουκρανίας με την αυτομόληση ολόκληρων μονάδων στους αντάρτες και τους Ρώσους, αλλά και τις μεγάλες απώλειες που υφίσταται στις μάχες, το καθεστώς του Κιέβου αντισταθμίζει με πλήγματα στον άμαχο πληθυσμό της περιοχής.

Ο πανικός του είναι τέτοιος που άρχισε πλέον να εκβιάζει ανοιχτά τη Δύση, ανακοινώνοντας ότι είναι έτοιμο να διακόψει την διεύλευση αερίου από την Ρωσία προς την Ευρώπη. Η απάντηση του ΝΑΤΟ ήταν άμεση με αποστολή μεγάλης ποσότητας οπλισμού και μισθοφόρων.

Κυρώσεις και αντίμετρα

Μόλις προχθές ο Ομπάμα με δηλώσεις του άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός νέου γύρου κυρώσεων προς την Ρωσία. Η Ρωσία με τη σειρά της απαγόρευσε ως αντίμετρα τις εισαγωγές φρούτων, λαχανικών, κρέατος, ψαριών και γαλακτοκομικών προϊόντων από τις 28 χώρες της ΕΕ, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Νορβηγία και την Αυστραλία για ένα χρόνο.

Το εμπόριο της ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ρωσικές εισαγωγές τροφίμων. Πέρυσι, η Ρωσία αγόρασε τρόφιμα αξίας 16 δις δολαρίων από το μπλοκ, ή περίπου 10% του συνόλου των εξαγωγών, σύμφωνα με την Eurostat. Μπορεί να φανταστεί κανείς ζημιά που θα υποστεί η ΕΕ, με δεδομένη την καθοδική τάση της οικονομίας της. Περισσότερο θα πληγούν χώρες όπως Γερμανία, Πολωνία, Ολλανδία.

Τα επιτελεία της ΕΕ έχουν πανικοβληθεί από τις συνέπειες τις Ρωσικές απαγορεύσεις και σκέφτεται να προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Στον ίδιο ΠΟΕ που στις αρχές του μήνα η Ινδία τίναξε στον αέρα τις συνομιλίες για το διεθνές εμπόριο, διότι οι ΗΠΑ και η ΕΕ αρνιόταν να τεθεί στο τραπέζι η ασφάλεια τροφίμων.

Η απειλή της Κίνας

Κι ενώ οι κυρώσεις δίνουν την ευκαιρία στην Ρωσία να δυναμώσει τους εμπορικούς της δεσμούς με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, οι οποίες δηλώνουν έτοιμες να καλύψουν το "κενό", η Μόσχα προχωρά σε περισσότερες συμφωνίες νομισματικών swap με το Πεκίνο με σκοπό να αποφύγουν τις συναλλαγές σε δολλάρια. Την ίδια ώρα η Κίνα δυναμώνει την οικονομική της εξόρμηση δημιουργώντας ένα δίκτυο διεθνών συναλλαγών με περισσότερες χώρες από τις ΗΠΑ.

Ως το 2006, οι ΗΠΑ ήταν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος για 127 χώρες, έναντι μόλις 73 για την Κίνα. Από το 2012 και μετά αντιστράφηκαν οι όροι για τις δυο χώρες. Η Κίνα συνιστά τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο για 124 χώρες, έναντι 76 για τις ΗΠΑ.

Σήμερα η Κίνα έχει βαθύνει περισσότερο τις οικονομικές σχέσεις με τους εταίρους της, πέρα από το απλό εμπόριο. Για παράδειγμα πρότεινε στην Νικαράγουα να χρηματοδοτήσει και να κατασκευάσει την δημιουργία νέας διώρυγας που θα συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό, ανταγωνιστική της διώρυγας του Παναμά. Στην Αίγυπτο πρότεινε αντίστοιχα μια δεύτερη διώρυγα σαν αυτή του Σουέζ.

Κι όλα αυτά χωρίς στρατιωτική παρουσία, ή ανταλλάγματα υποτέλειας όπως συνηθίζουν να απαιτούν οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι. Αν σ' όλα αυτά προσθέσουμε και τις πρόσφατες συμφωνίες των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) για δημιουργία δικών τους τραπεζών ανάπτυξης και δανεισμού, ώστε να μην είναι αναγκασμένες οι χώρες που εισέρχονται σε ύφεση να καταφεύγουν στο ΔΝΤ, ή στην Παγκόσμια Τράπεζα, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε ότι δημιουργείται αργά, αλλά σταθερά μια εναλλακτική διεθνής αρχιτεκτονική σχέσεων, έξω από τους καταναγκασμούς και τις εξαρτήσεις του διεθνούς συστήματος όπου ηγούνται οι ΗΠΑ και η ΕΕ.

Όταν κρίνεται η παγκόσμια ηγεμονία...

Οι ΗΠΑ αρχίζει να ασφυκτιά. Το ίδιο και η ΕΕ. Είναι τα κέντρα όπου συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος όγκος τοκογλυφικού και εικονικού κεφαλαίου, αλλά η οικονομική τους εμβέλεια όλο και περιορίζεται. Όχι μόνο λόγω των εναλλακτικών οικονομικών σχέσεων που προσφέρουν χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία, κοκ. Αλλά πρωτίστως λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης που δεν τους επιτρέπει ούτε καν να ανακάμψουν.

Ο τρόμος που διακατέχει τα επιτελεία των ΗΠΑ και της ΕΕ είναι να μην περιπέσουν σε κατάσταση glut, δηλαδή κορεσμού. Με άλλα λόγια να μην αντιμετωπίσουν μια κατάσταση κορεσμού κεφαλαίων, τα οποία δεν θα μπορούν να τα τοποθετήσουν κερδοφόρα ούτε στο εσωτερικό, αλλά ούτε και στο εξωτερικό. Το φαινόμενο αυτό ήδη αρχίζει να φαίνεται στην ΕΕ καθώς τα επιτόκια μηδενίζονται και το φαντασμα του αποπληθωρισμού αρχίζει να στοιχειώνει το σύνολο της ευρωζώνης.

Οι ΗΠΑ δεν πηγαίνουν πίσω. Με αποτυχημένες όλες τις συνταγές νομισματικής τόνωσης της οικονομίας, τι τους μένει; Ο παραδοσιακός τρόπος. Πόλεμος και στρατιωτικές επεμβάσεις. Την προηγούμενη εβδομάδα ο Λευκός Οίκος οργάνωσε την μεγαλύτερη συγκέντρωση ηγετών εξ Αφρικής με σκοπό να προωθηθούν οι οικονομικές σχέσεις των ΗΠΑ με την ήπειρο, ώστε εκτός όλων των άλλων να εξισοροπήσουν την οικονομική διείσδυση κυρίως της Κίνας, αλλά και της Ινδίας.

Παρά τις φανφάρες και τις υπερφύαλες δηλώσεις των αμερικανών αξιωματούχων και του ίδιου του Ομπάμα, η συνάντηση ήταν μια αποτυχία. Κανείς από τους Αφρικανούς ηγέτες δεν έκανε "ενθουσιώδεις" δηλώσεις, ούτε καν για τα μάτια της δημοσιότητας. Κι έτσι οι ΗΠΑ εξαρτούν πλέον την παρουσία τους στην ήπειρο πρωτίστως από την στρατιωτική τους εμπλοκή. Οι ΗΠΑ έχουν ενεργή στρατιωτική παρουσία σε 20 χώρες της Αφρικής.

...ο πόλεμος είναι η ύστατη διέξοδος

Όταν ο οικονομικός επεκτατισμός μπλοκάρεται, ή έστω εξασθενεί, τότε ο πόλεμος είναι η μόνη λύση για την διασφάλιση της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Και ο πόλεμος ιδιαίτερα απέναντι σε ισχυρούς αντιπάλους, που απειλούν την παγκόσμια οικονομική κυριαρχία, ξεκινά πάντα με εμπορικούς και οικονομικούς πολέμους. Έτσι έγινε κατά κόρο λίγο  πριν ξεσπάσει ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος πριν εκατό χρόνια. Έτσι έγινε και στον μεσοπόλεμο προετοιμάζοντας το ξέσπασμα του δευτέρου. Έτσι γίνεται και σήμερα.

Μόνο που σήμερα οι πόλεμοι δεν είναι αναγκαίο να πάρουν την μορφή παγκόσμιας σύρραξης, όπως έγινε με τους δυο παγκοσμίους πολέμους. Αρκεί να πάρουν την μορφή παγκόσμιας σφαγής μέσα από περιφερειακές συρράξεις, ανοιχτές επεμβάσεις και εμφυλίους ανάμεσα σε φυλάρχους, όπου ολόκληρα κράτη και λαοί παραδίδονται στην πυρά. Όπως γίνεται στην Ουκρανία, στη Λιβύη, στην Γάζα, στο Ιράκ και έπεται συνέχεια.

Όσο βαθαίνει η παγκόσμια κρίση και χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία, κοκ, θα αναγκάζονται να αναζητήσουν εναλλακτικούς τρόπους εμπορίου και οικονομικών σχέσεων, παρά και ενάντια στην Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες, τόσο οι ΗΠΑ και η ΕΕ θα φαίρνουν τον πόλεμο σε κάθε γειτονιά του πλανήτη. Μεχρι οι λαοί να κάνουν το ιστορικό τους καθήκον.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΑΚΗΣ