Η κυβέρνηση θέλει να λύσει όλα τα ανοιχτά ζητήματα με την Αλβανία

Ελληνοαλβανικό σύμφωνο για Βόρεια Ηπειρο και ΑΟΖ – Τι ισχύει για την «Τσαμουριά»

Μετά τη συμφωνία των Πρεσπών η οποία έχει φέρει την κυβέρνηση ένα βήμα πριν από την κατάρρευση, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς θέλει να λύσει και όλα τα ανοιχτά ζητήματα με την Αλβανία. Μια συμφωνία με τη γειτονική χώρα, ακόμη και μέσα στο καλοκαίρι, είναι στις προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης, ωστόσο, αναμένεται να είναι σφοδρές οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης που κατηγορεί για ακόμη μια φορά την κυβέρνηση για μυστική διπλωματία.

Παράλληλα, οι φήμες που κυκλοφορούν για άνοιγμα ακόμη και του ανύπαρκτου θέματος της «Τσαμουριάς» και των αλυτρωτικών διαθέσεων των Τσάμηδων, βάζουν νέα φωτιά στο πολιτικό σκηνικό.

Το προηγούμενο διάστημα προηγήθηκαν συναντήσεις του Νίκου Κοτζιά με τον Αλβανό ομόλογό του Ντιτμίρ Μπουσάτι όπου συζητήθηκαν πλειάδα θεμάτων που απασχολούν τις δύο χώρες.

Επισήμως δεν έχει γίνει γνωστό το περιεχόμενο των συνομιλιών αλλά και σε ποιο επίπεδο βρίσκονται καθώς φαίνεται πως ο έλληνας ΥΠΕΞ συνεχίζει στη γραμμή της «μυστικής διπλωματίας» που είχε χαράξει και με το Σκοπιανό.

Τα αγκάθια

Οι πληροφορίες ωστόσο που βλέπουν το φως της δημοσιότητας δείχνουν ότι οι δύο ΥΠΕΞ συζητούν πολλά θέματα που αποτελούν «αγκάθια» για τις δύο χώρες. Έτσι στο τραπέζι έχουν πέσει μεταξύ άλλων θέματα όπως η απάλειψη των αλυτρωτικών αναφορών από τα αλβανικά βιβλία, η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών , η διασφάλιση των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητα της Αλβανίας , το θέμα «Τσαμουριάς» κ.α.

Αναφορικά με το θέμα των θαλασσίων συνόρων των δύο χωρών, άρα και το θέμα της ΑΟΖ στην ευρύτερη ζώνη του Ιονίου είναι εξαιρετικά σημαντικό.

Ειδικά για την Ελλάδα που έχει ξεκινήσει διαδικασίες δημοπράτησης «οικοπέδων» στο Ιόνιο, η οριοθέτηση αυτή αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα.

Χάραξη των θαλασσίων συνόρων είχε γίνει και το 2009, αλλά τότε η αλβανική πλευρά είχε εν συνεχεία υπαναχωρήσει από την συμφωνία. Τώρα πληροφορίες αναφέρουν ότι η συμφωνία λαμβάνει υπόψη τις ενστάσεις της αλβανικής πλευράς παραχωρώντας της μεγαλύτερη έκταση.

Η ελληνική πλευρά υποστηρίζει ότι αυτό δεν αλλάζει την ουσία, ενώ την ίδια στιγμή η συμφωνημένη χάραξη της ΑΟΖ στο Ιόνιο αποτελεί ιδιαίτερα θετικό προηγούμενο για το Καστελόριζο και τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο.

Το  2009, η τότε κυβέρνηση Καραμανλή είχε υπογράψει συμφωνία,  όμως δυο μήνες αργότερα το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας την ακύρωσε,  κρίνοντας πως ήταν «ετεροβαρής».

Εκκρεμεί πάντως  η συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα  με τον Αλβανό ομόλογό του, Έντι Ράμα, οι οποίοι, τον περασμένο Φεβρουάριο που συναντήθηκαν, συμφώνησαν στην ανάγκη να κλείσουν οι  μεταξύ μας εκκρεμότητες.

Βόρεια Ηπειρος

Πριν μερικές ημέρες η εφημερίδα «Τα Νέα» είχε αποκαλύψει το περιεχόμενο των συζητήσεων. Σύμφωνα μ’ αυτές, μια δέσμευση Ελλάδας – Αλβανίας για την αποφυγή αναφορών και γεωγραφικών προσδιορισμών οι οποίοι «μπορούν δυνητικά να διεγείρουν τα πάθη μεταξύ των δύο λαών», είναι το ένα από τα τρία, σοβαρότερα στοιχεία που θα συμπεριλαμβάνει η επικείμενη συμφωνία Ελλάδας – Αλβανίας. Πίσω από αυτή την αναφορά, θα βρίσκεται η εγκατάλειψη, και επισήμως, από την Ελλάδα της «Βόρειας Ηπείρου», αλλά και αντιστοίχως από πλευράς Αλβανίας της «Τσιμερία», της λεγόμενης Τσαμουριάς!
Με τον τρόπο αυτό θα επιδιωχθεί να κλείσουν οι λυτρωτικές διεκδικήσεις που από τη δική μας πλευρά, υποτίθεται ότι υποκρύπτουν οι αναφορές στη Βόρεια Ηπειρο, παρά το γεγονός ότι ουδέποτε ελληνική κυβέρνηση είχε διανοηθεί να παραγνωρίσει το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας του 1914 που καθόριζε την αυτονομία ως κρατικής οντότητας της Βόρειας Ηπείρου.

Και από την άλλη πλευρά, για πρώτη φορά από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ελληνική κυβέρνηση θέτει σε ίδια μοίρα με την Βόρεια Ηπειρο τις ανιστόρητες διεκδικήσεις διαφόρων αλβανικών κυβερνήσεων σε μία περιοχή της Ηπείρου, στη Θεσπρωτία κυρίως, την οποία προσδιορίζουν ως «Τσαμουριά».
Στο πλαίσιο της εξάλειψης των αλυτρωτικών αναφορών και διεκδικήσεων, η συμφωνία θα προβλέπει τη δημιουργία μεικτών επιστημονικών επιτροπών για την ανασύνταξη των εκπαιδευτικών βιβλίων κ.λπ.

Κατά τις ίδιες πηγές το δεύτερο σοβαρό σημείο της κυοφορούμενης συμφωνίας, είναι εκείνο της δέσμευσης της Ελλάδας να αποδώσει, ως μεσεγγυούχος, τις περιουσίες αλβανών πολιτών οι οποίες δημεύθηκαν με την κήρυξη του εμπολέμου με την Αλβανία το 1940-41. Οι περιουσίες αυτές, που τοποθετούνται κυρίως στα Γιάννινα, τη Θεσσαλονίκη και σε ορισμένες περιοχές της Θεσσαλίας, έχουν περιέλθει στην κατοχή ελλήνων, και με τη συμφωνία πρέπει να επιστραφούν.

Η απάντηση Κοτζιά

Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο υπουργός Εξωτερικών διέψευσε ότι ανοίγει θέμα «Τσαμουριάς». «Δεν κουβεντιάσαμε ποτέ και ούτε δέχτηκα να κουβεντιάσουμε ποτέ σε αυτή τη συμφωνία πακέτο το «τσαμικό». Να είμαστε σαφείς. (…) Είναι άλλο πράγμα οι περιουσίες των μεσεγγυήσεων και άλλο πράγμα οι «περιουσίες των Τσάμηδων». Οι περιουσίες των μεσεγγυήσεων είναι ως εξής: με την κήρυξη του πολέμου από την ιταλική αλβανική μοναρχία, γιατί όπως θα ξέρετε, η Αλβανία είχε συμπεριληφθεί στην ιταλική υπό την κυριαρχία του Ιταλού μονάρχη. Με την κήρυξη του πολέμου η χώρα μας προχώρησε στη μεσεγγύηση των ιδιοκτησιών του αλβανικού κράτους και Αλβανών ιδιωτών.

Μόλις τελειώσει το εμπόλεμο, αυτές, μετά από δικαστικές αποφάσεις μπορεί αλλά και μπορεί και όχι, να επιστραφούν. Αυτές είναι ιδιοκτησίες που τέθηκαν υπό τον έλεγχο του ελληνικού κράτους προσωρινά, μεταβατικά, ενόψει του πολέμου. Είναι πριν από τον πόλεμο. Δηλαδή την ημέρα που ξεσπάει ο πόλεμος.

Οι «τσαμικές περιουσίες» είναι περιουσίες που αφορούν το τέλος του πολέμου και για τις οποίες υπάρχουν αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις. Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα, γιατί πάρα πολλοί τα μπερδεύουν ή θέλουν να τα μπερδέψουν.

Είναι άλλο πράγμα που το ελληνικό κράτος είπε «αυτή η αλβανική περιουσία, αφού είμαστε σε πόλεμο τίθεται υπό τη δική μου εγγύηση και δεν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει ο εχθρός κι άμα τελειώσει ο πόλεμος θα δούμε πώς θα την αποδώσουμε ή όχι στον εχθρό και είναι άλλο πράγμα οι περιουσίες που έγινε κατάσχεση για συνεργασία με τον εχθρό, δηλαδή με το γερμανικό ναζισμό και ιταλικό φασισμό, από την ηγετική ομάδα των «Τσάμηδων»,  κυρία στη Θεσπρωτία.

Μου λένε το εξής εκπληκτικό οι βουλευτές μας από την Ήπειρο, ότι διαδίδουν στελέχη, μεσαία ελπίζω να είναι κι όχι παραπάνω, της Νέας Δημοκρατίας, ότι στη συμφωνία που κάνουμε με τους Αλβανούς θα τους παραδώσουμε τη Θεσπρωτία για να γίνει «Τσαμουριά» κτλ. Μιλάμε για παραλογισμούς. Αυτή είναι η ρητορεία του μίσους και του παραλογισμού. Και πρέπει να την κόψουν κάποιοι. Διότι δεν εξυπηρετεί τη χώρα παρά μόνο τα ηλίθια στενά συμφέροντά τους».

ΒΗΜΑ

Ινφογνώμων Πολιτικά